Dünya çapında tanınan ekonomist Robin Brooks, eski bir Goldman Sachs baş ekonomisti olarak Türkiye’nin ekonomik durumuyla ilgili karamsar bir tablo çizdi.
Brooks, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Türkiye’nin muhteşem insanlarla dolu harika bir ülke olduğunu vurgulayarak, geçmişte yaşanan birçok devalüasyonun sona erdiğine dair umutlarını dile getirmek istediğini ancak bunu yapamadığını ifade etti. Nisan 2024’te Türkiye’nin ticaret açığının, Nisan 2013’ten bu yana tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığını belirtti. Bu durumu “Aynı eski hikaye…” şeklinde özetledi.
Geçen yıl 29 Ekim’de yaptığı çarpıcı tahminle dikkat çeken Brooks, Türk Lirası’nın serbest dalgalanmasına izin verilmesi halinde keskin bir düşüş yaşanabileceğini öngörmüştü. 29 Ekim’de dolar kuru 28.11 TL seviyesindeyken Brooks, Türk Lirası için gerçekçi bir değerin 21,00 TRY olduğunu belirtmişti. Bu tahminin birçok kişiye çılgınca gelebileceğini ancak serbest dalgalanma durumunda keskin bir düşüş yaşanacağını ve ardından Lira’nın güçleneceğini ifade etmişti.
DOLAR 25 TL OLUR MU?
Beykent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Volkan Öngel, “dolar/TL 25 lira olur mu?” sorusunu değerlendirdi. Öngel, “Bizim bildiğimiz arz talep mekanizması çalışıyor. Döviz kuruna müdahale yok. Şu anda belli bir talep var. Bu miktarda da döviz girişi olduğu için yatay seyir izliyoruz. Siyasi bir senaryo vardı. Seçimler vardı. Popülist politikaların da uygulanmadığını gördük. Ekonomi programı da rayında gidiyor. Güven de artınca yavaş yavaş dövizde ciddi yukarı yönlü baskı yaşanmıyor” dedi.
Haber Global’e konuşan Döngel, şöyle devam etti: “Turizm gelirleri de tavan yapacak bir döneme giriyoruz. Yatay seyir beklediğimiz bir unsur olarak kendini gösteriyor. Çok farklı dinamikler de var. Dolar üzerinden konuşursak 20-25 liraya düşmesi iyi gibi düşünüyoruz ama bu tam olarak böyle olmuyor. Tüm ithal ürünlerin bu oranda ucuzlayacağını kabul etmemiz lazım. Otomobiller, elektronik aletlerin yüzde 35-40 azaldığını görürüz bu da talep artışına sebebiyet verir bu da ithalatımızı artırır. Bizim sattığımız ürünler de yabancılar için pahalı olur. Bu yönden bakarsak biz ciddi şekilde değersiz bir TL istemiyorsak, değerli bir TL’yi de istemeyiz.
30 TL ALTINA MERKEZ MÜDAHALE EDER
Merkez Bankası’nın açıklamaları da hem yukarı hem aşağı yönlü noktalarda müdahale edeceğini belirtiyor. Biz genellikle enflasyon oranına yakın değer kaybı bekleriz. Doların ben 30’ların altına inmesine izin verileceğini çok zannetmiyorum. Yıl sonunda beklentilerle de paralel 40 liralık kur görürsek bu da sürpriz olmayacaktır.
30 lira altına hareket olursa Merkez Bankası’nı hep biz satışta müdahaleye alışığız bu sefer alıcı olarak dahil olur ve rezervlerini artırarak düşüşü engellemeye çalışır. Yüzde 25’lik bir artış, 32 liradan 40 liraya çıkması yüzde 25’lik değer olur, bu da kabul edilebilir bir değerlendirme olacaktır dolar açısından düşündüğümüzde.”